كوه آتشفشاني  سياه از جنس  سنگ پا : 

پس ا ز طي حدود 32 كيلومتر كه از ورزنه دور شديد  به كوه سياه كنار تالاب بين المللي گاوخوني مي رسيد كه از جنس بازالت يا سنگ پا است و سنگ پاي ورزنه را از نزديك خواهي ديد كه يك سنگ آتشفشاني بوده وبر اي ديدن چاله گاوخوني تا دامنه كوه بالا برويد  و از بالا گاوخوني را مشاهده  خواهيد كرد كه سمت راست آن نيزارهاي دلتاي گاوخوني بسيار زيبا وديدني است و از مسير جاده تا كوه از زمين هاي پفكي عبور مي كنيد كه تجربه جالبي است شبيه راه رفتن در برف است و پا در زمين نرم نمكي فرو مي رود .علت سیاه بودن سنگ بازالت وجود مولکولهای آهن و منیزیوم در کانیهای تشکیل دهنده آن است که که به علت ذوب پوسته اقیانوسی دریای تتیس در اثر برخورد صفحه عربی بوجود آمده و کانیهای تیره مانند الیوین و پیروکسن وپلاژیوکلاز کلسیم دار درآن فراوان است برعکس سنگ گرانیت که کانیهای روشن آن مانند کوارتز بیشتر است .

خروج گدازه از شکستگی نعل اسبی یا دایک حلقوی باعث ایجاد شکل گرد و دهانه مانند کوه سیاه شده است .

لبخند معروف کوه سیاه که در سالهای ترسالی در تالاب گاوخونی تشکیل می شود ( عکاس حیدعلی حیدری معروف به حیدر پیاز)

فلامینگوهای بال قرمز مهاجر تالاب گاوخونی در سالهای پرآبی گذشته گاوخونی 

صعود بر فراز کوه سیاه ( چشم گاوخونی ) برای مشاهده دلتا و نیزار زرد زنگ پاییزی 

منظره سنگهای مریخی کوه سیاه که به علت فرسایش اتفاق افتاده و زمین های مشرف به کوه سیاه منظره ای مانند زمین های مریخ پیدا کرده اند .

بازالت حفره دار و بادامکی کوه سیاه که به علت خروج گاز از گدازه ایجاد می شود و اگر مقار گاز حبس شده در سنگ زیاد باشد پوکه معدنی بازالتی را بوجود می آورد 

ترکهای گل رس ناشی از خشک شدن سیلابهای بهاری وارد شده به گاوخونی از ارتفاعات مشرف به کوه سیاه و مخروط افکنه ها 

چشم اندازه چاله گاوخونی از فراز کوه سیاه . در کنار گودترین نقطه حوزه آبریز